
Şimdilerde "diyafram nefesi" adı altına bir kavram oluşturdular. Eğer karnımızı şişirerek nefes alırsak oksijen her yerimize tam olarak gidermiş yoksa normal nefes alınca zamanla oksijen alımı azalır, beyin oksijen açlığı çekermiş, kalbimiz hastalanırmış. Bağırsaklarımız tam çalışmazmış, alıngan olurmuşuz. İç organlarımızın ve beynimizin çalışması için diyafram nefesi alınması gerekliymiş. Ama biz yanlış nefes alıyormuşuz. Yoga yapmalı nefes eğitimi almalı ve doğru nefes almalıymışız. Böyle nefes alınırsa kanser dahil bazı hastalıklar iyileşirmiş veya insanlar daha sağlıklı olurmuş. Nefes koçu adı verilen bazı insanlardan ders ve eğitim almalıymışız. Ağızdan burundan derin diyafram nefesi almalıymışız, sanki başka bir delik varmış gibi. Belli ki ticaret, prestij ve pirim için abartılmış olmalı.
Diyafram nefesinin ağız kokusu ve nefes kokusuna iyi geldiği doğru değildir.
Şunu iyice anlamak gerekir:
Hızlı ve derin nefes alınca sinirlerin yatıştığı paraempatik aktivasyon sonucu kalbin yavaşlayıp basıncın düştüğü doğrudur (Yokogawa M, 2018) ve OrtaÇa ğdan beri bilinen bir şeydir. Derin nefes alındığı için bu etki oluşur. Ortada diyafram nefesi adıyla bir marifet yoktur. Sayılan hastalıklara şifa olduğu konusunda bilim desteği bulunmamaktadır. Böyle hastalıklar varsa nefes koçu, nefes eğitmeni, yoga hocası, muskacı veya sülükçüye değil göğüs hastalıkları doktoruna gidilmelidir. Sertifikalı "nefes koçları" eğitimlerinin bilimsel bir temeli yoktur.
Diyafram nefesi iddiasında bulunanlar bu işlem sırasında "baş dönmesi ve farklı bilinç durumları yapabilir" diye ilave etmişlerdir. Bunun sebebi şudur: derin nefes almaya zorlamalar esnasında oksijen kısmi basıncının artması ve karbondioksit kısmi basıncınına azalmasına bağlı kan pH derecesi 7.35 in üzerine itilir. Respiratuar alkaloz gelişmesi mümkündür. Bazı sözümona diyafram nefesi eğitimleri sırasında ortaya çıktığı ifade edilen bayılma ve kendinden geçme nöbetleri aslında solunum alkalozu olabilir. Hiperventilasyon (aşırı nefes alıp verme), bayılma, kalp ritim bozuklukları veya panik atakları tetikleyebilir.
Diyafram adı verilen iradesi beyinde olan ve otonomik kontrolu bulunan diyafram (ve interkostal kaslar), kasılarak göğüs kafesini genişletir. Açılan boşluğa 1 (bir) tane delikten hava girer. Sonra kaslar gevşer, içerdeki hava tahliye olur. Ortalama erişkin değerleri şöyledir:
• Dakikada 16 defa, saniyede 0.26 solunum yapılır) (Silbernagl S, 2012)
• Her defasında 500 ml hava trafiği gerçekleşir. (Pehlivan F. 1997) Hava aynı delikten geri çıkar.
• Hava yollarının direnci ortalama 0.2 kPa.s/L dir.
• Ağız kapalıyken bu direncin %50-70 i konka ve nasal kapaklardandır, ağız açıksa %20 ye düşer (Hızal E, 2009) (Pehlivan F. 1997)
• İnspirasyon 2 sn sürer
• Ekspirasyon 3 sn sürera 8 L/dak
• Dinlenme durumundventilasyon (gaz değişimi) gerçekleşir
• Gün içinde toplam 12000 L hava trafiği gerçekleşir.
Ne "diyafram nefesi" adı verilebilecek özel bir nefes mevcuttur ne de karnı şişirerek soluk alıp vermek yukardakileri değiştirir. Karnı şişirerek nefes almak teknik olarak mümkün bile değildir. Karnın şişmesi fizik ve biyolojik olarak tanımsız ve kurgusal bir senaryodur. Karın ile tarif edilen vücut bölümü neresidir? Abdominal kasın altı mı? Peritonun üstü mü? Mezenterin üstü mü? Karın nedir? Şişen nedir? Nasıl şişmektedir? Karına hava mı dolmaktadır? Karın boşluğundaki hava nerden girmektedir? Karına giren hava nereye gitmektedir?
Bütün nefesler diyafram nefesidir.
Yanlış nefes almak terimi de içi doldurulmamış bir senaryodur. Yanlış nefes alan insanlar kötü düşüncelere sahip, nankörlük, husumet, negatif duygular ve kötülük hisseder şeklindeki iddiaların bilim kaynağı bulunmamaktadır. Rezonans, frekans, biyoenerji, elektromanyetik dalgalar ile ilişkili önermeler tolere edilmesinde mahzur olan ve red edilmesi gereken bilim dışı tuhaf iddialardır.Şu zararı var: Yukarda sayılan hastalıkların tedavisini diyafram nefesine indirgemek gibi bir zararı var. Yukarda sayılan hastalıkların bir kısmı öldürücü ağır hastalıklardır. Kanser gibi. Bu tür hastaların iyileşme umudu ile nefescilere teslime dilmesi hiç bir bilim insanının kayıtsız kalmaması gereken bir hata olur. Diyafram nefesi uygulamak yukarda sayılan hastalıklara sahip bireylere asılsız tedavi seçenekleri sunar ve gereksiz boş umutlar vererek tedavisini geciktirir ve böylece halk sağlığına zarar vermiş olur. Ayrıca bireylerin hekime gitmelerine engel olabilir veya en iyi ihtimalle geciktirebilir.
İşte bu sebeple diyafram nefesi hurafesi toplum sağlığına zarar verebilir.
Son yıllarda solunum sistemi, trilyonlarca dolarlık hedef haline geldi. Bu kapsamda, çok sayıda solunumla ilgili ürün ve strateji (örneğin, solunum kası eğitim cihazları, burun bantları, derin nefes alma rejimleri) tüketiciye, makul olmayan vaadler ile (stresi azaltmak, algıları iyileştirmek, kanser, bağışıklık, alerji, kısırlık gdiermek, akciğer ve solunum kası fonksiyonunu iyileştirmek) ve daha saçma olarak (enerji akışını artırmak ve iyileşmeyi desteklemek) gibi iddialarla satılmaktadır. Bu çalışmalarda zayıf metodoloji kullanılmıştır (Santino TA, 2020) Diyafram nefesinin solunum zorluğunu artırdığı gösterilmiştir. (Hamasaki 2020)
Ayrıca, bu alanındaki gevşek düzenlemeler ve pazarlamanın bilimsel veya etik standartlara uyması için çok az yükümlülük olması nedeniyle, meşru ve gayri meşru iddiaların birbirine karıştırılması yaygındır (Tiller, 2022). Mevcut pazarlama ve reklam politikaları hastaların ve hekimlerin bilinçli risk-fayda değerlendirmeleri yapmasını zorlaştırmaktadır.
Ticari dünyada, bilimsel saflığın yarattığı boşluk, kanıtlanmamış tedavileri öven bir "sahte bir sağlık gurusu" tarafından hızla doldurulacaktır. Solunum fizyolojisi de farklı değildir. Astım, koah, COVID-19 salgınının oluşturduğu pazarı genişletmek amacı ile yaygın korku ve karışıklıktan yararlanarak yukardaki hastalıklar öne sürüldü. Subklinik silik seyreden ve hastalık bile sayılmayacak biyolojik olayları gizli bir solunum yetersizliği olarak göstermek, bulanık ve sisli bir ortam oluşturdu ve nefes tekniği satıcılarına, solunum kası eğitmenlerine mükemmel bir fırsat sağladı. Halka kendi nefesini satan bir çok sağlık gurusu doğdu.
Akciğer boyutunu artırabilecek ticari müdahaleler (egzersizler, cihazlar veya takviyeler) yoktur. İnsanlar fiziksel olarak olgunlaştığında (genellikle yirmili yaşlarda) boy ve akciğer boyutları belirlenmiş olur. Mevcut akciğerin boyutlarını veya hacmini artırdığını iddia eden herhangi bir ürüne veya eğitime karşı dikkatli olmak gerekir.
Solunum eğitimi belirli gruplar için oldukça faydalı olabilir, ancak istismara açık, yeterince anlaşılmamış bir alandır. Ticari solunum ürünleri genellikle kanıtlarla desteklenmeyen "bağışıklık güçlendirici" veya "iyileştirici" özellikler iddia eder. Bunun toplum sağlığı üzerinde derin yankıları olabilir. Aslında, gerçek zarar, insanlar bir ürünün veya uygulamanın kendilerini zarardan koruyacağına yanlış bir şekilde inandıklarında ortaya çıkar. Bu nedenle, ticarileşme, sahte haberler ve sosyal medya ile karakterize edilen modern toplumumuzda, bilim ile sahte bilim arasında net bir ayrım yapmak hiç bu kadar önemli olmamıştı.
Diyafram nefesinin kalp atımı, oksijen satürasyonu ve parasempatik aktivasyon üzerine olumlu etkilediğini iddia eden bilim makaleleri (Yokogawa M, 2018) ve (Subbalakshmi NK, 2013) incelendiğinde açıkça görülür ki diyafram nefesi denen şey derin nefes almaktan ibarettir. Bulanıklaştırmak ve pazarlamayı kolaylaştırmak için derin nefes almanın ismi değiştirilmiştir, diyafram nefesi denilmiştir. Diyafram nefesi terimi kullanılan bilim makalelerinde "elini karnına koyup derin nefes almak" diyafram nefesi olarak ele alınmaktadır. Aslında diyafram nefesi diye bir şey yoktur. Derin nefes almak vardır.
Aldığımız nefesi bize satmaya çalışan eğitmen veya benzeri isimler ile anılan bireylere ihtiyacımız olmayabilir.
Şimdi derin bir nefes alın....
Şimdi nefesinizi bırakın....
İşte şimdi siz kendinizin nefes koçusunuz. !
Kaynaklar:
Yokogawa M, Kurebayashi T, Ichimura T, Nishino M, Miaki H, Nakagawa T. Comparison of two instructions for deep breathing exercise: non-specific and diaphragmatic breathing. J Phys Ther Sci. 2018 Apr;30(4):614-618. doi: 10.1589/jpts.30.614. Epub 2018 Apr 20. PMID: 29706718; PMCID: PMC5909014.
Subbalakshmi NK, Adhikari P, Shanmugavel Jeganathan P. Comparative study on cardiac autonomic modulation during deep breathing test and diaphragmatic breathing in type 2 diabetes and healthy subjects. J Diabetes Investig. 2014 Jul;5(4):456-63. doi: 10.1111/jdi.12163. Epub 2013 Nov 8. PMID: 25411607; PMCID: PMC4210062.
Illidi CR, Romer LM, Johnson MA, Williams NC, Rossiter HB, Casaburi R, Tiller NB. Distinguishing science from pseudoscience in commercial respiratory interventions: an evidence-based guide for health and exercise professionals. Eur J Appl Physiol. 2023 Aug;123(8):1599-1625. doi: 10.1007/s00421-023-05166-8. Epub 2023 Mar 14. Erratum in: Eur J Appl Physiol. 2023 Aug;123(8):1627. doi: 10.1007/s00421-023-05194-4. PMID: 36917254; PMCID: PMC10013266.
Cahalin LP, Braga M, Matsuo Y, Hernandez ED. Efficacy of diaphragmatic breathing in persons with chronic obstructive pulmonary disease: a review of the literature. J Cardiopulm Rehabil. 2002 Jan-Feb;22(1):7-21. doi: 10.1097/00008483-200201000-00002. PMID: 11839992.
Tiller NB, Sullivan JP, Ekkekakis P. Baseless claims and pseudoscience in health and wellness: a call to action for the sports, exercise, and nutrition-science community. Sports Med 2022:1–5. https://doi.org/10.1007/S40279-022-01702-2
Santino TA, Chaves GSS, Freitas DA. Breathing exercises for adults with asthma. Cochrane Database Syst Rev. 2020 https://doi.org/10.1002/ 14651858.CD00127 7.pub4
Hamasaki H. Effects of diaphragmatic breathing on health: a narrative review. Medicines 7:1–19. 2020 https:// doi. org/ 10. 3390/ medicines7100065
Silbernagl S, Despopoulos A. Koklama duyusu In Fizyoloji Atlası Çeviri: Solakoğlu Z. İstanbul yayınevi, 2012
Pehlivan F. Biyolojik reseptörler ve psikofizik. Bölüm 16. Biyofizik. 2.baskı. 1997, Ankara
Hızal E, Çakmak Ö. Burun ve paranasal sinüslerin fizyolojisi. in Temel Rinoloji, editör Koç C., Güneş Kitapevi, 2009, Ankara